Strona Główna › Pytania i dylematy › Jak dbać o duszę? 15 sposobów na zdrowie duchowe

W jaki sposób dbać o swoją duszę? | Fot. Matteo Venturella

Jak dbać o duszę? 15 sposobów na zdrowie duchowe

Jak dbać o duszę? To bardzo interesujące pytanie. Szczególnie we współczesnym świecie – opanowanym przez wieczny wyścig ku lepszej przyszłości. Niestety wielu ludzi całkowicie oddziela kwestie rozwoju duchowego od codziennego życia. Jakby te dwa zagadnienia nie miały ze sobą nic wspólnego.

Znam osoby, które pielęgnowaniem duszy nazywają chodzenie do kościoła, okazjonalną spowiedź i huczne obchodzenie świąt religijnych. Hm… na moje oko mało tutaj rozwoju duchowego. Raczej przypomina to puste nawyki, które nie wnoszą niczego wartościowego do ludzkiego życia. A tym bardziej do życia duchowego.

Ale, ale... nie piszę tego artykułu, by kogokolwiek krytykować. Lepiej skupmy się na pozytywach.

Dusza

Jednym z elementów człowieka – obok ciała i umysłu – jest dusza. Ale czym ona jest? To pytanie stawiano już wiele razy na przestrzeni wieków. Istnieją dziesiątki definicji i niezliczone wyjaśnienia, które próbują uchylić rąbka tajemnicy na temat ludzkiej duszy. Wielu mędrców starało się znaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie i... no cóż, to wszystko są tylko teorie.

Na szczęście twoja wewnętrzna natura funkcjonuje bez konieczności posiadania wiedzy na ten temat. Skup się więc na tym, co możesz kontrolować: na swoim postępowaniu i kształtowaniu siebie. Czy uznasz siebie za ducha zamieszkującego ciało, czy za istotę nieposiadającą duszy – z pewnością masz świadomość możliwości, jakie daje praca nad sobą i dbanie o rozwój osobisty.

Myślę, że to całkowicie wystarczy.

Pielęgnowanie duszy?

W Biblii znajduje się pewne ciekawe zdanie, bardzo pasujące do sytuacji panującej w obecnych czasach:

Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do Królestwa Bożego (Łk 18,25).

Czy zastanawiałeś się kiedyś nad tą myślą? Co może oznaczać? Jezusowi nie chodziło tylko o bogaczy. Myślę, że chodzi o sam fakt nadmiernego stanu posiadania. Jeśli człowiek ma więcej, niż potrzebuje, nie będzie w stanie poświęcić dostatecznie dużo uwagi tym nielicznym, naprawdę istotnym kwestiom. Po prostu zabraknie mu siły i czasu.

Jeśli jesteś Polakiem, obywatelem Unii Europejskiej, należysz do grona dwudziestu procent najbogatszych ludzi świata. Ciekawe, prawda?

Przyjrzyj się swojemu życiu. Jak dużo rzeczy znajduje się w twoim najbliższym otoczeniu? O czym myślisz najczęściej i na co poświęcasz najwięcej czasu? Podejrzewam, że u większości osób duchowość zajmuje niezbyt wysokie miejsce na liście spraw ważnych. Ludzie mają do zrobienia mnóstwo rzeczy, które wydają się ciekawsze.

Właściwie nie ma w tym nic złego. Wydaje się to nawet całkowicie naturalne. Zapewnienie sobie godziwych warunków życia jest przecież bardzo ważne.

Nie będę nikogo na siłę przekonywał, że należy wyrzec się świata – nie tędy prowadzi droga rozwoju wewnętrznego. Ona polega przede wszystkim na osiągnięciu harmonii we wszystkich sferach życia, zarówno materialnych, jak i duchowych.

Zbyt duże bogactwo utrudnia skupienie, ale całkowite wyrzeczenie się świata materialnego upośledza ducha w podobnym stopniu. Każda skrajność jest błędem; nadmierne wzmacnianie jednej sfery życia kosztem innej w ogólnym rozrachunku zawsze prowadzi do problemów.

Pustelnik lub kapłan (czy też inny człowiek skoncentrowany na kwestiach duchowych) uważa zwykle swoje życie za dobre, a nawet niezwykle cenne. W jego mniemaniu stanowi ono konkretną wartość. Może się więc okazać, że taki pustelnik – choć uważa się za ubogiego – w rzeczywistości jest w posiadaniu pewnego rodzaju bogactwa.

Tym bogactwem jest wiedza, przekonania lub wierzenia; być może nawet postrzeganie siebie jako jednostki szczególnie zasłużonej (w taki czy inny sposób) dla duchowej sfery wszechświata (lub Boga, jeśli ktoś woli). W efekcie pustelnik lub kapłan może doświadczyć sporych trudności na swojej drodze do oświecenia czy zbawienia.

Jak dbać o duszę?

Aby dobrze żyć, wystarczy przestrzegać praw wszechświata. Ale co zrobić, by życie stało się wspaniałą podróżą przez meandry duchowości? Wypróbuj 15 poniższych sposobów (wszystkie lub chociaż kilka z nich), a szybko przekonasz się, że masz przed sobą coś naprawdę niesamowitego.

1. Nie bój się wdzięczności

To może okazać się jednym z najprostszych sposobów na zadbanie o własną duszę. Wdzięczność pomaga stawać się osobą bardziej świadomą swojego miejsca we wszechświecie. Zamiast uważać, że wszystko ci się należy, że jesteś pępkiem świata, że zasługujesz na jakiś sposób wyróżnienia spośród tłumów innych ludzi – zacznij po prostu ćwiczyć bycie wdzięcznym za to wszystko, co udało ci się osiągnąć. Nawet jeśli nikt nie pomógł ci w realizacji marzeń i nie czujesz się w obowiązku dziękować komukolwiek.

2. Czytaj książki

Wielu ludzi omija książki szerokim łukiem. Tymczasem są one naprawdę wspaniałym narzędziem w rozwoju osobistym. I wcale nie mam na myśli czytania poradników. Każda książka może czegoś nauczyć. Nawet zwyczajna powieść czy... książka kucharska (chcąc wypróbować jakiś przepis, możesz przecież zaprosić bliskich, by podzielić się z nimi swoim nowym daniem).

3. Uprawiaj medytację

Udowodniono naukowo, że medytacja przynosi wiele korzyści zdrowotnych – zarówno na poziomie fizycznym, jak i psychiczno-duchowym. Jedną z tych korzyści jest osiągnięcie większego spokoju we własnym wnętrzu. Wyciszony umysł pozwala nawiązać lepszą komunikację ze swoją wewnętrzną jaźnią. W konsekwencji człowiek przestaje walczyć sam ze sobą. Zamiast tego otwiera sobie ścieżkę do samopoznania.

4. Unikaj tego, co cię ogranicza

Na pewno sporo rzeczy utrudnia ci wykorzystywanie swojego pełnego potencjału. Czasami nie ma możliwości uwolnienia się spod wpływu tego typu ograniczeń. Ilekroć jednak jesteś w stanie wyeliminować ze swojego życia to, co dla ciebie szkodliwe – zrób to. Nie bój się podejmować trudnych decyzji. Mogą być na początku bolesne, ale jeśli mają doprowadzić do tego, by zacząć porządnie dbać o duszę, z pewnością warto podjąć wysiłek.

5. Ciesz się tym, co masz

Takie podejście nie jest zbyt popularne we współczesnym świecie. Ludzie ciągle walczą o kolejne zdobycze. Chcą mieć więcej i więcej. Z jakichś tajemniczych przyczyn nie potrafią się nasycić tym, co oferuje nasza cywilizacja. Oczywiście nie przeczę, że wytwory ludzkości są fascynujące. Ale gdzieś warto sobie postawić granicę i po prostu zacząć się radować tym, co już się posiada. Wówczas można skupić się na własnej duszy zamiast gonić za kolejnymi przedmiotami.

Warto przeczytać: Czy posiadanie czyni nas szczęśliwymi?

6. Utrzymuj dobry kontakt z naturą

Wszyscy jesteśmy częścią przyrody. Cokolwiek zrobisz, o czymkolwiek zaczniesz marzyć, nie zmienisz tego prostego faktu, że jesteś istotą nierozerwalnie związaną z naturą. Nawet jeśli mieszkasz w wielkim mieście i nie przepadasz za lasami i polami, twoja dusza nie jest w stanie się bez nich obejść. Opuść na chwilę zabetonowane tereny, a przekonasz się, jak łatwo można osiągnąć wewnętrzny spokój.

7. Nie bój się zmian

Jeśli człowiek czegoś pragnie, musi podjąć działanie, by to osiągnąć. Efektem działania jest natomiast zmiana. Dobra lub zła – różnie to bywa. Troszcząc się o swoją duszę, nie możesz więc obawiać się tego, co za chwilę się wydarzy. Strach cię sparaliżuje i uniemożliwi zrobienie tego, co jest dla ciebie najlepsze. Nawet jeśli masz wątpliwości, ostatecznie musisz otworzyć się na zmiany. W przeciwnym razie zawsze będziesz stać w miejscu.

8. Naucz się wykorzystywać samotność

Wielu ludzi boi się samotności. Starają się nie zostawać sam na sam ze swoimi myślami i uczuciami. Czują się bezpieczniej, kiedy ktoś ciągle jest obok. Problem w tym, że zdrowie twojej duszy może zacząć szwankować, jeśli (przynajmniej od czasu do czasu) nie pozwolisz sobie na pełne zanurzenie w sobie. Bez wszelkiego typu rozpraszaczy – nie tylko ludzi, ale i rozrywek, którymi tak łatwo wypełnić sobie dzień. Jeśli naprawdę chcesz zadbać o swoją duszę, potrzebujesz czasu dla siebie.

Warto przeczytać: 9 korzyści płynących z samotności.

9. Rozwijaj swoje pasje

Podążanie za własnymi pasjami napełnia człowieka pozytywną energią. Pozwala mu poczuć łączność pomiędzy ciałem a duszą, a co za tym idzie – połączenie z całym światem. By dowiedzieć się, jak dbać o duszę, po prostu znajdź i rozwijaj własne pasje. To z pewnością najprzyjemniejsza droga. W tym przypadku wszystko toczy się niejako bez wysiłku. Robiąc to, co kochasz, realizujesz siebie i tym samym odnajdujesz granice własnego potencjału.

10. Dbaj o swoje ciało

Jest takie powiedzenie: w zdrowym ciele, zdrowy duch. To święta prawda! Jeśli rzeczywiście zależy ci na zadbaniu o swoją duszę, nie możesz zaniedbywać ciała. Choć jest ono jedynie tymczasowym naczyniem, w którym pomieszkasz nie więcej niż kilkadziesiąt lat, postaraj się, by dobrze działało. Im lepiej się nim zaopiekujesz, tym lepsze życie będziesz wieść. A stąd już tylko krok do szczęśliwego ducha.

11. Dbaj o dobry humor

Śmiech to najlepsze lekarstwo na wiele duchowych dolegliwości. Zresztą nie tylko duchowych. Także ciało bardzo korzysta na poczuciu humoru. Śmiech pomaga regulować przepływ sił witalnych, przynosząc wewnętrzny spokój oraz pozytywne myśli. Taki stan jest idealny, by wejść w głęboki kontakt ze swoim duchowym ja.

Warto przeczytać: Śmiech w praktyce duchowej.

12. Twórz

Twoja dusza najlepiej rozwija się wtedy, gdy korzystasz ze swoich umiejętności, by stworzyć coś wartościowego. To może być dzieło sztuki, zabawka dla dziecka czy jakiś mechanizm. Cokolwiek. Akt tworzenia jest najbardziej doniosłym ze wszystkich działalności człowieka. Nie tylko przeciwstawia się destrukcji, ale też pozwala ci w pełni pojąć, jak wielką mocą w rzeczywistości dysponujesz.

13. Kochaj

To może zabrzmieć banalnie, ale miłość to jedna z najpiękniejszych i najwspanialszych rzeczy, jakich kiedykolwiek doświadczysz. Naprawdę. To właśnie dzięki miłości twoja dusza będzie wzrastać najbardziej. Nic innego nie jest w stanie wpłynąć na twoje wnętrze w tak ogromnym stopniu, jak właśnie miłość.

14. Szukaj prawdy o sobie

Współczesny świat zalewa nas masą informacji, w większości niezbyt przyjemnych. Zapewne ciągle słyszysz o tym, że nie spełniasz takich czy innych kryteriów. Ludzie wymagają od ciebie dziwnych rzeczy. Oczywiście możesz się starać ich zadowolić, ale twoja dusza będzie wówczas niezwykle cierpieć. Jednym z podstawowych zadań, jakie masz do wykonania w swoim życiu, jest bowiem szukanie prawdy o sobie.

Nie marnuj czasu na zaspokajanie cudzych pragnień. Nie używaj czyjejś prawdy jako faktów na swój temat. Każdy człowiek – także i ty – jest unikatową jednostką i jako taka posiada prawo do kroczenia własną ścieżką. By to zrobić, musisz jednak wsłuchać się w siebie, a nie w słowa innych ludzi.

15. Stwórz własną legendę

Możesz wieść całkowicie przeciętne życie. Nie ma w tym nic złego. Ale jest też inna opcja. Taka, która pozwala duszy rozwinąć się ponad wszelkie wyobrażenia. Chodzi mianowicie o to, by nie ograniczać się do zwyczajnego życia. Zamiast tego spróbuj stworzyć coś, co będzie miało siłę oddziaływania starożytnych mitów i legend. Niech twoja historia inspiruje innych; niech pomaga im zachwycić się niesamowitym pięknem świata.

Przede wszystkim jednak nie wstydź się tego, co robisz (albo też rób tylko to, czego wstydzić się nie będziesz – wybór należy do ciebie). Cokolwiek pragniesz osiągnąć, w cokolwiek wierzysz, musisz mieć pewność, że postępujesz słusznie. Staraj się osiągnąć tę pewność, a zyskasz ogromną siłę do skutecznego dbania o swoją duszę.