Strona Główna › Inspirujący ludzie › Osho – nauki kontrowersyjnego guru | Osho cytaty, od których warto zacząć

Czego można się nauczyć od Osho? | Fot. Materiały prasowe

Osho – nauki kontrowersyjnego guru [cytaty, od których warto zacząć]

Osho był duchowym guru, który pomógł wielu ludziom spojrzeć na życie w wyjątkowy sposób. Przekazywane przez niego nauki są po dziś dzień cenione za nieszablonowe i postępowe idee, które w dużej mierze opierają się na wolności i dążeniu do bycia tym, kim naprawdę chce się być.

Prosty, ale jakże potężny przekaz był powodem, dla którego Osho zgromadził tak wielu zwolenników. I choć nie ze wszystkimi jego naukami należy się zgadzać, bez wątpienia można bardzo mocno poszerzyć swoje horyzonty.

Kim był Osho?

Osho Rajneesh (1931-1990) był hinduskim nauczycielem duchowym. Żył w Indiach oraz przez kilka lat w Stanach Zjednoczonych. Swoją osobą zainspirował powstanie tzw. ruchu Osho, który nadal ma wielu wyznawców i zwolenników na całym świecie.

Osho był przeciwnikiem jakiegokolwiek systemu zorganizowanej religii (popieram w stu procentach). Cenił natomiast i zalecał osobistą praktykę duchową, która nie powinna mieć nic wspólnego z czynnym uczestnictwem w obrzędach religijnych. Podkreślał wartość autentycznego, osobistego doświadczenia mistycznego.

Bezcenna nauka Osho

Osho przekazywał swoje nauki w formie wykładów. Nie prowadził ich jednak w akademickim stylu. Zawierały dużo retoryki przeplatanej żartami i anegdotami. Ich przekaz nie był stały, lecz zmieniał się w czasie. Wykłady Osho były znane z żartobliwego traktowania poruszanego tematu.

Osho rozkoszował się paradoksami i sprzecznościami, przez co jego prace trudno podsumować i streścić w jednoznaczny sposób. Uwielbiał angażować się w zachowania pozornie sprzeczne z tradycyjnym wizerunkiem oświeconej osoby.

Osho rozprawiał na temat wielkich tradycji duchowych (w tym dżinizmu, hinduizmu, chasydyzmu, tantry, taoizmu, chrześcijaństwa czy buddyzmu), o różnych wschodnich i zachodnich mistykach oraz świętych pismach, takich jak Upaniszady.

Jednym z kluczowych składników nauk Osho była jego obecność jako mistrza. Proponował wtajemniczenie, które przybierało następującą formę:

Jeśli twoja istota może komunikować się ze mną, to staje się komunią. To najwyższa forma komunikacji, jaka jest możliwa: przekaz bez słów. Nasze istoty łączą się ze sobą. To jest możliwe tylko wtedy, gdy staniesz się uczniem. – Osho (cytat)

Jako samoparodiujący się guru Rajneesh często podważał własny autorytet, deklarując swoje nauczanie jako zwyczajną grę lub żart. Podkreślał, że wszystko może stać się okazją do medytacji.

1. Medytacja

Medytacja była przedstawiana przez Osho nie tylko jako praktyka, ale także jako stan świadomości, który powinien być utrzymywany w każdym momencie. Pozwala bowiem przebudzić się z iluzji mechanicznych reakcji, uwarunkowanych przekonaniami i oczekiwaniami.

Co ciekawe, Osho nie miał nic przeciwko wykorzystywaniu zachodniej psychoterapii we wstępnych etapach medytacji. W ten sposób pomagał swoim uczniom poznawać ich mentalne i emocjonalne wzorce.

Najbardziej znana technika medytacyjna, jaką zaproponował Osho, to tzw. Dynamiczna Medytacja. Wykonywana z zamkniętymi (lub zawiązanymi) oczami, składa się z pięciu etapów (cztery z nich odbywają się przy akompaniamencie muzyki):

• Medytujący oddycha szybko przez nos przez 10 minut.
• Następne 10 minut poświęca na oczyszczenie: Pozwól dziać się wszystkiemu, co ma się dziać. Śmiej się, krzycz, wrzeszcz, skacz, trzęś swoim ciałem. Cokolwiek czujesz, że chcesz zrobić, zrób to. – Osho (cytat)
• Przez kolejne 10 minut medytujący powinien skakać w górę i w dół z podniesionymi rękami, krzycząc prostą mantrę "Hoo" przy każdym lądowaniu.
• W czwartym etapie (milczącym, czyli pozbawionym muzyki) medytujący przestaje się ruszać i pozostaje w bezruchu przez 15 minut, obserwując wszystko, co się dzieje.
• Ostatni etap medytacji składa się z piętnastu minut tańca i świętowania.

Osho uważał, że tego typu oczyszczające techniki są konieczne, ponieważ dla współczesnych ludzi zwyczajne siedzenie i wejście w medytację wydaje się zbyt trudne.

Osho – cytaty dotyczące medytacji:

• Medytacja jest niezbędna, ponieważ umysł nie wypoczywa nawet podczas nocnego snu, jeżeli w ciągu dnia został przeładowany informacjami. Tylko kilka minut głębokiej medytacji zapobiega powstawaniu nerwicy.
• Medytacja jest treningiem, który ma ci zapewnić niezależność i zmienić twoją świadomość. Zmiana i dojrzewanie świadomości powodują znikanie problemów.
• Wszystkie rodzaje medytacji zostały stworzone w jednym celu: aby przenieść cię z głowy do serca, aby wyrwać cię z bagna umysłu i wprowadzić do wolności serca, aby uświadomić ci, że nie jesteś głową.
• Wschód upadł, ponieważ próbował medytacji bez miłości. Zachód zawiódł, ponieważ próbował miłości bez medytacji. Cały mój wysiłek polega na przekazaniu wam syntezy, całości – co oznacza medytację plus miłość.

2. Ego i umysł

Według Osho każdy człowiek jest Buddą posiadającym możliwość osiągnięcia oświecenia; jest zdolny do bezwarunkowej miłości i komunikacji z życiem (a nie tylko reagowania na bodźce). Niestety ego zazwyczaj zapobiega temu, nakłaniając człowieka do utożsamiania się z uwarunkowaniami społecznymi i tworzenia fałszywych potrzeb oraz konfliktów.

Ego tworzy iluzoryczne poczucie tożsamości, które jest przeszkodą w realizacji marzeń. Natomiast ludzka istota uwolniona od wpływu ego może rozkwitnąć niczym pączek róży, przenosząc się z peryferii świadomości do samego jej centrum.

Osho postrzegał umysł jako mechanizm przetrwania; narzędzie powielające strategiczne zachowania, które okazały się skuteczne w przeszłości. Odwoływanie się umysłu do przeszłości pozbawia jednak ludzi zdolności do prawdziwego życia w teraźniejszości; powoduje, że tłumią prawdziwe emocje i zamykają się na radosne doświadczenia pojawiające się w sposób naturalny, gdy tylko zacznie się żyć chwilą obecną.

W rezultacie ludzie zatruwają się nerwicami, zazdrością i niepewnością. Osho twierdził, że psychologiczne represje (często wspierane przez przywódców religijnych) sprawiają, iż tłumione uczucia ponownie manifestują się w innej formie. Tak jak seksualna represja wywołuje w społeczeństwach obsesję na punkcie seksu.

Zamiast tłumić emocje, ludzie powinni zaufać sobie i akceptować siebie bezwarunkowo. Zasada ta nie może być rozumiana jedynie intelektualnie, ponieważ umysł jest w stanie przyswoić ją tylko jako jeszcze jedną informację.

Osho – cytaty dotyczące umysłu:

• Gra toczy się w umyśle, a umysł wypełniony wiarą, zawsze dokonuje jakiejś projekcji, widzi coś, czego nie ma. To jest problem: umysł, który wierzy, nie ma jak się bronić, dzięki czemu oszuści mogą go wykorzystywać, a oszuści są wszędzie.
• Umysł nie ma wrodzonej skłonności do radości. On tylko myśli o radości.
• Drzwi do rzeczywistości prowadzą nie przez umysł, lecz przez serce.
• Udaj się na poszukiwanie mistrza, mając zupełnie nagi umysł, bez jakichkolwiek wierzeń i przekonań, tak jakbyś był jesiennym drzewem, pozbawionym liści, nagim, sięgającym do nieba.

3. Sannjasa i "nowy człowiek"

Rajneesh używał pojęcia neo-sannjasa jako określenia nowego rodzaju uczniów. Uważał, że tradycyjni hinduscy sannjasini przekształcili się w system społecznego wyrzeczenia i naśladownictwa. Osho podkreślał wewnętrzną wolność i odpowiedzialność wobec siebie, co wymaga głębszej, wewnętrznej przemiany, a nie tylko powierzchownej zmiany zachowania.

Celem, jaki wybrał dla siebie Osho, było stworzenie nowego człowieka łączącego w sobie duchowość Buddy Gautamy z radością życia reprezentowaną przez "Greka Zorbę" Nikosa Kazantzakisa.

Warto na marginesie zaznaczyć, że określenie "nowy człowiek" stosuje się zarówno do kobiet, jak i mężczyzn. Role obu płci widział Osho jako wzajemnie się uzupełniające. Większość pozycji kierowniczych ruchu Osho zajmowały właśnie kobiety.

Nowy człowiek powinien obejmować zrozumieniem zarówno naukę, jak i duchowość. Osho wierzył, że w przyszłości nie będziemy już zniewalani przez różnego rodzaju instytucje, takie jak rodzina, małżeństwo, ideologie polityczne czy religia.

Osho – cytaty dotyczące człowieka:

• Nowy człowiek powinien być tak dokładny i obiektywny jak naukowiec; tak wrażliwy jak gorące serce poety i tak głęboko zakorzeniony w swojej istocie jak mistyk.
• Człowiek spełniony nie pragnie władzy.
• Człowiek, który nie kocha siebie, zaczyna siebie nienawidzić. Taka osoba staje się destrukcyjna. Nienawidzi wszystkich. Jest przepełniona gniewem i wściekłością. Stosuje przemoc. Życie takiego człowieka ulega zniszczeniu. Kochanie samego siebie jest wielką religijną wartością.
• W życiu każdego człowieka dojrzewanie oznacza zagłębianie się w siebie – tam są korzenie.
• Człowiek chce być wyżej od innych, chce podbić naturę, stąd też musi ciągle walczyć. Z tej walki pochodzi cała złożoność. Niewinna osoba to taka, która wyrzekła się tej walki.

4. Przykazania Osho

Pewnego dnia zapytano Osho o jego własne "dziesięć przykazań". Guru zauważył, że to trudna sprawa, ponieważ jest przeciwny wszelkiego rodzaju przykazaniom. Niemniej "tak dla zabawy" wymienił następujące:

• Słuchaj samego siebie, przyjmuj wskazówki z własnego wnętrza, a nie bądź sługą tego, co jest na zewnątrz.
• Nie ma Boga innego niż samo życie.
• Prawda jest w tobie, nie szukaj jej gdzie indziej.
• Miłość jest modlitwą.
• Pustka jest drzwiami do prawdy. Sama nicość jest środkiem, celem i osiągnięciem.
• Życie toczy się tu i teraz.
• Żyj w pełni obudzony.
• Nie płyń – po prostu unoś się wraz z prądem.
• Umieraj w każdej chwili, dzięki czemu będziesz mógł być nowy w każdej chwili.
• Nie szukaj. To, co jest – jest. Zatrzymaj się i patrz.

5. Wolność

W swoich naukach Osho przedstawia trzy etapy wolności.

Pierwszym z nich jest "wolność od" – polegająca na wyrwaniu się z tego, co można określić mianem psychologicznej niewoli narzucanej przez siły zewnętrzne, takie jak rodzice, społeczeństwo czy religia.

Następnym etapem jest "wolność dla" – rodzi się dzięki przyjęciu i stworzeniu czegoś, np. satysfakcjonującego związku, pięknego dzieła sztuki, czy udzieleniu komuś pomocy w obliczu kłopotów.

Ostateczny etap jest "po prostu wolnością" – to coś więcej niż bycie za lub przeciw czemuś. Jest to umiejętność bycia sobą i branie odpowiedzialności za każdą przeżytą chwilę w zgodzie z prawdą.

Osho – cytaty dotyczące wolności:

• Buntownikiem jest nie ten, kto przeciwstawia się społeczeństwu, ale ten, kto rozumie całą jego grę i po prostu z niej rezygnuje. Staje mu się ono obojętne. Nie jest przeciw niemu. I to jest piękno buntu: wolność [...]. Wolność oznacza zrozumienie. Trzeba zrozumieć grę i widząc, że z jej powodu dusza nie może się rozwijać, że z jej powodu nie możesz być sobą, po prostu zrezygnować z niej bez szwanku na duszy.
• Problem nie tkwi w tym, jak osiągnąć wolność. Wolność jest twoją wewnętrzną naturą. Nie musisz jej osiągać. Problem tkwi w tym, jak pozbyć się kajdan. Przede wszystkim musisz rozpoznać i zrozumieć, że kajdany są kajdanami, a nie ozdobą.
• Nie pytaj, jak osiągnąć wolność – pytaj, jak ją utraciłeś. Urodziłeś się wolny. Jak zatem stałeś się niewolnikiem? Urodziłeś się jako ludzkie istnienie. Jak stałeś się chrześcijaninem, mahometaninem, hinduistą?