Przebudzenie. Duchowość bez religii
Sam Harris

Oto książka, na którą czekałam od bardzo dawna. Nie dlatego, że cenię jakoś szczególnie Sama Harrisa. Po prostu taka pozycja była niezwykle potrzebna na polskim rynku. I to z wielu powodów. Za najważniejszy z nich uważam fakt, że Harris reprezentuje w swojej książce poglądy podobne do propagowanych w naszym Przewodniku duchowym. Chodzi mianowicie o duchowość wolną od zorganizowanych religii oraz ich błędnego pojmowania, duchowość opartą na uniwersalnej mądrości, przekazywanej przez licznych nauczycieli i mędrców.

Zawsze strasznie irytowało mnie, że ludzie uważają religię i duchowość za jedną i tą samą rzecz. To niezwykle powszechne przekonanie, a przy tym całkowicie chybione. Dlatego też cieszy mnie, że istnieją takie książki jak "Przebudzenie. Duchowość bez religii". Właśnie dzięki takim pozycjom czytelnicy na całym świecie mogą wreszcie zrozumieć, że religia niekoniecznie musi oznaczać prawdziwą duchowość.

Sam Harris od wielu lat zajmuje się medytacją oraz poszukiwaniem mądrości; zgłębia przy tym różne praktyki duchowe. Najbliżej mu – jak się wydaje – do szkoły nie-dualności oraz bezpośredniej drogi do przebudzenia. Muszę przyznać, że fragmenty poświęcone osobistym poszukiwaniom Harrisa były dla mnie najbardziej interesującymi momentami lektury.

Czytałam dziesiątki książek na temat duchowości, napisanych przez mędrców z całego świata, którzy szczegółowo przedstawiali osobiste doświadczenia związane z duchową ścieżką rozwoju. U Harrisa są to opowieści raczej w stylu naukowych rozpraw, przez co wydają się bardziej suche. Są jednak o wiele bardziej racjonalne, rzeczowe – nie opierają się na osobistej wierze czy "pobożnych życzeniach", lecz na faktach oraz rozsądnych argumentach. Właśnie takie podejście jest, moim zdaniem, potrzebne w duchowości.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że Sam Harris jest zdeklarowanym ateistą. Niech to jednak nikogo nie zmyli. Nie jest to człowiek odrzucający duchowość. Wręcz przeciwnie. W swojej książce nie stara się propagować czysto ateistycznego podejścia, lecz bada ludzką duchowość w sposób naukowy. Szuka argumentów i dowodów na poszczególne kwestie. Nie pozwala sobie na opieranie sądów o indywidualne wierzenia czy zabobonne przekonania.

Właśnie w tym tkwi ogromna siła poglądów Harrisa – w rozsądku, który zastępuje emocje i wygórowane pragnienia. Czytając jego książkę, odnosi się wrażenie, że jest to zwyczajny badacz zjawiska określanego mianem duchowości. Nie jest to żaden prorok, mistyczny guru czy boski posłaniec. To naukowiec-filozof, który stara się znaleźć odpowiedzi na najbardziej nurtujące ludzkość pytania.

Czy udaje mu się rozwikłać zagadki związane z ludzkim duchem? Nie zawsze i nie do końca. Przyznaję, że nie zgadzam się z jego poglądami w stu procentach. Mój sprzeciw budzi szczególnie wspomaganie się substancjami psychoaktywnymi. Nie uważam, by używanie ich w duchowej praktyce było dobrym pomysłem.

Niemniej w znakomitej większości spraw podzielam opinie Harrisa. W pewnym sensie można nawet powiedzieć, że jesteśmy do siebie podobni. Ja również koncentruję się raczej na rozumie niż na wierze. W mojej praktyce duchowej nie ma miejsca na religijne rytuały czy pouczenia wszelkiej maści kapłanów, uważających się za pośredników pomiędzy człowiekiem a Bogiem. Takie pośrednictwo jest sztucznie wymuszone i – w moim odczuciu – niezwykle szkodliwe dla każdego człowieka.

Koniec końców publikacja Sama Harrisa dała mi dużo do myślenia i sądzę, że może to samo uczynić dla każdego czytelnika żywo zainteresowanego zgłębianiem prawdziwej, uniwersalnej duchowości. Dla wielu osób ta pozycja może się stać bardzo ważnym elementem osobistej biblioteczki duchowej. Z pewnością pomoże w rozważaniach nad wieloma ważnymi kwestiami i ułatwi poszukiwanie odpowiedzi. Może nawet stać się podstawą zupełnie nowego spojrzenia na rozwój duchowy i przyczynić się do zmiany podejścia do tych, jakże ważnych, kwestii.

Przebudzenie. Duchowość bez religii: dane szczegółowe

Autor: Sam Harris
Liczba stron: 260
Rok wydania: 2015 r.
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Wydawnictwo: Galaktyka
Strona www: galaktyka.com.pl
ISBN: 978-83-7579-443-4