Strona Główna › Materiały źródłowe › Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny – David R. Hawkins [Skalibrowana recenzja]

Fot. Okładka książki

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny – David R. Hawkins [Skalibrowana recenzja]

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny (autor: David R. Hawkins) to książka, do której podszedłem z dużym entuzjazmem. Jaki był tego powód? Otóż bardzo interesują mnie wszelkiego rodzaju rozważania dotyczące przemian, jakie zachodzą w obecnych czasach w sferze duchowej. A o tym właśnie jest ta książka (w dużym skrócie).

Nie da się ukryć, że w ostatnich dekadach nastąpił znaczny postęp technologiczny. Co za tym idzie doszło do przemian kulturowych, społecznych oraz (a jakże!) duchowych. Można wręcz odnieść wrażenie, że ewolucja ludzkiej świadomości postępuje coraz szybciej.

Widać to chociażby w podejściu współcześnie żyjących ludzi do instytucjonalnych ruchów religijnych (np. odchodzenie od Kościoła). Osoby poszukujące odpowiedzi na najważniejsze egzystencjalne pytania pragną wiedzy, a nie domysłów czy wizji samozwańczych proroków.

Dlatego też wielu ludzi szuka autorów, którzy przedstawiają nowe ścieżki badawcze. Nawet jeśli nie są one doskonałe (jak w przypadku dra Hawkinsa), warto się z nimi zapoznawać, ponieważ mocno poszerzają horyzonty.

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny to siódmy tom cyklu zapoczątkowanego przez książkę pt. Siła czy Moc. Tym razem autor skupił się na wyjaśnieniu różnic pomiędzy iluzją a rzeczywistością.

Według Davida R. Hawkinsa niewiedza oraz mylenie faktów są głównym powodem cierpienia ludzkości na przestrzeni całej historii jej istnienia.

Nasz świat jest optymalnym środowiskiem dla postępu świadomości. Możemy swobodnie odkrywać duchową sferę naszej egzystencji, dokonywać transformacji świadomości, a więc i rozwijać się.

Niestety, człowiek ma tendencję do rozdzielania poszczególnych aspektów swojej rzeczywistości. Żyje w skrajnościach (np. nauka i wiara), stawiając je naprzeciw siebie – jakby ich zadaniem było walczyć lub wzajemnie się wyniszczać.

Dr Hawkins stara się pokazać, że nauka i wiara nie muszą ze sobą konkurować. Ta pierwsza jest pusta i lekkomyślna bez tej drugiej. I odwrotnie, wiara niepoparta nauką jest często szkodliwa dla społeczeństwa. Należy szukać mądrości, która spaja tego typu skrajności.

"Bez nauki miliony ludzi umierają z powodu chorób, ale bez przywiązania do wartości duchowych, miliony umierają także z powodu opracowanych naukowo materiałów wybuchowych i broni jądrowej". [David R. Hawkins]

Na tle skrajności pojawia się konieczność poznawania sposobów odróżniania prawdy od fałszu – by móc dostrzec rzeczywistość, jaką jest... w rzeczywistości (sic!).

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny – recenzja

Wartość książek dra Hawkinsa (nie tylko tej, którą tym razem recenzuję) upatruję przede wszystkim w tym, że poruszają ważne tematy z punktu widzenia osobistego rozwoju duchowego. Nie chodzi nawet o poglądy samego autora (z wieloma się nie zgadzam, o czym za chwilę), ale przede wszystkim o prowokowanie do rozważań.

Bez wątpienia największą zaletą tej książki jest pobudzanie do rozmyślań oraz poszukiwania bardziej szczegółowych informacji na temat przemian duchowych, jakie zachodzą we współczesnym społeczeństwie.

Dla mnie to ważna sprawa, ponieważ zajmuję się tym tematem na co dzień. Każde dodatkowe źródło informacji oraz zbiór poglądów drugiego człowieka są dla mnie bardzo cenne. Pozwalają mi pogłębiać wiedzę i poprawiać efekty mojej pracy.

Chociaż Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny jest dobrą książką, ma także wady, których nie mogę w swojej recenzji przemilczeć.

Największym problemem jest wielokrotne odwoływanie się do mapy poziomów świadomości. Informacja, że "coś" kalibruje na określoną wartość, pojawia się w książce zdecydowanie zbyt często. Dr Hawkins (w swoim mniemaniu) udowadnia, że jakiś pogląd lub aspekt rzeczywistości jest zły, błędny czy w jakikolwiek inny sposób niewłaściwy, ponieważ kalibruje poniżej 200.

Nie byłoby w tym nic złego, gdyby stosowana metoda badawcza (test kinezjologiczny) była niezawodna. Ale nie jest, co zresztą sam autor niejednokrotnie przyznaje. Ta technika jest obarczona zbyt dużym marginesem błędu – w efekcie staje się nieskuteczna. Uzyskane dzięki niej wyniki można bez najmniejszego problemu podważyć.

Dla przykładu. Na stronie 42 znajduje się takie oto stwierdzenie: "strony z blogami zbiorczo kalibrują na poziomie 180". Autor jednoznacznie określa wszystkie (!) blogi jako mało wartościowe, fałszywe, kłamliwe. Oczywiście nie jest to prawdą.

Wrzucanie wszystkich blogów do jednego worka jest poważnym błędem poznawczym. Poszczególne blogi różnią się od siebie (chociażby tematyką, poziomem literackim, doświadczeniem autora), więc nie można ich oceniać zbiorczo. Dr Hawkins nie przeczytał wszystkich istniejących blogów, więc nie jest w stanie dokonać właściwej oceny w tej kwestii. Nawet za pomocą testu kinezjologicznego.

Moim zdaniem mapa poziomów świadomości stanowi wartościowy wkład do współczesnych badań nad duchowością, ale przed nami jest jeszcze sporo pracy, zanim będziemy mogli opracować niezawodną metodę określania kalibracji.

Na ten moment nie jest dobrą praktyką pisanie na każdym kroku o tym, że coś kalibruje na określoną wartość. Łatwo można się wygłupić. Zbyt łatwo, co publikacja Hawkinsa niejednokrotnie udowadnia.

Osobiście powycinałbym wszystkie wzmianki o kalibracji. Książka Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny bardzo dużo zyskałaby na atrakcyjności. Gdyby autor od razu o tym pomyślał, mógłby bardziej skupić się na analizowaniu faktów zamiast zatrzymywać się na ich subiektywnej ocenie.

Muszę przyznać, że najbardziej przypadły mi do gustu rozdziały, w których dr Hawkins rzadko odwołuje się do swojej mapy poziomów świadomości, a skupia się przede wszystkim na tradycyjnych rozważaniach. To znacznie bardziej przydatne niż czytanie o tym, co na ile kalibruje.

Dla kogo jest ta książka?

Jeśli spojrzymy na to pytanie przez pryzmat mapy poziomów świadomości – jest to książka, którą powinny czytać osoby o kalibracji nie niższej niż 400 (Rozsądek). Dlaczego? Ano dlatego, że tylko taki czytelnik jest w stanie odróżnić obiektywne fakty od subiektywnych poglądów autora.

Rzeczywistość, duchowość a człowiek współczesny to publikacja, która może okazać się przydatna w prowadzeniu rozważań na temat współczesnej duchowości. Nie sprawdza się jednak jako poradnik duchowy czy źródło uniwersalnej wiedzy koniecznej do rozwoju duchowego.

Według mnie jest to przede wszystkim zapis przemyśleń dra Hawkinsa. Nie zawsze trafnych w odniesieniu do rzeczywistości, ale nieodmiennie fascynujących i stanowiących doskonały punkt wyjścia do dalszych analiz. Nie polecam jednak wykorzystywać ich do budowania własnego światopoglądu od podstaw. To chyba nie jest dobry pomysł.

Na plus:

• Autor stara się podchodzić do duchowości w sposób naukowy, co bardzo sobie cenię. Szukanie faktów i rozsądnych rozwiązań jest moim zdaniem najlepszą ścieżką rozwoju tej sfery ludzkiego życia.
• Książka prowokuje do bardzo wartościowych rozważań. W trakcie lektury spędziłem sporo czasu na dyskusjach z żoną i przyjaciółmi – bardzo się cieszę z tych rozmów, ponieważ pomogły mi otworzyć oczy na wiele ciekawych kwestii.

Na minus:

• Hawkins zbyt dużo miejsca poświęca zagadnieniom, które już przedstawił szczegółowo w innych swoich książkach. Oczywiście jest to ukłon w stronę czytelnika nieobeznanego z innymi tytułami, ale według mnie powtórzeń jest zbyt wiele – osoby znające pozostałe książki autora mogą się chwilami poczuć zniechęcone do dalszej lektury.
• Metodologia badań dra Hawkinsa w dużej mierze opiera się na subiektywnych poglądach autora, które nie mają związku z faktami (chociażby wspomniany wcześniej przykład blogów, choć tego typu opinii jest więcej).
• Zbyt częste odwoływanie się do mapy poziomów świadomości.

Kim był David R. Hawkins?

David R. Hawkins (1927-2012) był znanym amerykańskim psychiatrą, nauczycielem duchowym i pisarzem. Przez wiele lat prowadził praktykę psychiatryczną w Nowym Jorku. Po ukończeniu pracy klinicznej przeszedł na emeryturę i spędził siedem lat, zajmując się głównie duchowością oraz badaniem świadomości. Był reprezentantem tzw. psychiatrii ortomolekularnej (zaliczanej do medycyny alternatywnej).

Dane szczegółowe

Tytuł oryginału: Reality, Spirituality and Modern Man
Autor: David R. Hawkins
Tłumaczenie: Magdalena Leśnowska
Wydawnictwo: Virgo
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 462
Okładka: twarda
ISBN: 978-83-65400-36-9