Strona Główna › Przydatne pojęcia › 6 objawów niskiej samooceny

Objawy niskiej samooceny | Fot. Trafa Thomas

6 objawów niskiej samooceny

Jedną z największych przeszkód w realizowaniu swoich marzeń i w rozwoju osobistym jest niska samoocena. Problem ten pojawia się, gdy chcemy podjąć jakieś konkretne działanie. Wielu ludzi na całym świecie każdego dnia boryka się z zaniżoną samooceną. Tworzą w umyśle wypaczony obraz samego siebie. Niczym w krzywym zwierciadle widzą swoje najmniejsze nawet wady powiększone do groteskowych rozmiarów.

To skutecznie odbiera wiarę w siebie i kształtuje negatywne myślenie, oparte w głównej mierze na strachu.

1. Poczucie wstydu

Niska samoocena zawsze wywołuje poczucie wstydu, które człowiek nosi w sercu i nie potrafi go stamtąd wyrzucić. Ktoś na przykład nie wygląda tak, jak to uważa za właściwe. Ktoś inny zachowuje się nieodpowiednio do sytuacji i nie wie, jak to zmienić zgodnie z oczekiwaniami otoczenia. Wstyd zamyka człowieka w sobie – powoduje, że taka osoba chodzi ze spuszczoną głową, obawiając się patrzeć ludziom w oczy. Osoby wstydliwe trzymają się na uboczu, nie angażują w grupowe działania – wolą skryć się w cieniu. Oddalając się od ludzi, pogłębiają w sobie uczucie izolacji, przez co – wraz z upływem czasu – coraz więcej trudności sprawia im utrzymanie dobrych stosunków z ludźmi. To idzie w parze z nieumiejętnością cieszenia się życiem.

2. Nieustanny pesymizm

Służy jako mechanizm obronny. Osoby o niskiej samoocenie przenoszą automatycznie wszystkie swoje obawy i braki na innych ludzi. Każdy jest tak samo "wybrakowany" jak ja – powtarzają sobie. W tego powodu stają się bardzo krytyczne, szczególnie wobec najbliższych osób. Każde działanie podejmowane przez członków rodziny czy przyjaciół zostaje poddane ostrej krytyce, która jasno ma dać do zrozumienia, że nie uda się osiągnąć celu. Takie osoby rzadko dostrzegają jakiekolwiek pozytywne aspekty zastanej sytuacji. W tego wypływa brak nadziei na polepszenie swojego położenia.

3. Zamartwianie się o przyszłość

Osoby z niską samooceną mają niemiłą tendencję do patrzenia w przyszłość na zasadzie wyszukiwania rzeczy, które mogą się wydarzyć. Oczywiście koncentrują swoją uwagę na rzeczach niepożądanych, a nawet wręcz niebezpiecznych. Powszechnie wiadomo, że złe wiadomości mają negatywny wpływ na samopoczucie. I tu koło się zamyka. Przewidywanie "złej" przyszłości pogłębia jedynie niską samoocenę, z kolei niska samoocena wywołuje kolejne wizje "złej" przyszłości. W takiej sytuacji trudno tak po prostu żyć chwilą i cieszyć się nią. Za bardzo boimy się tego, co może na nas czekać tuż za rogiem. Nie sposób znaleźć w sobie energię do działania.

4. Sny o doskonałości

Jednym z głównych objawów niskiej samooceny jest potrzeba nieustannego dążenia do perfekcji. Większość perfekcjonistów zmusza się do przykładania wagi nawet do najmniej istotnych szczegółów, ponieważ w ich mniemaniu bycie doskonałym sprawi, że będą bardziej podobać się innym ludziom, zostaną polubieni i docenieni. Jest tylko jeden problem: nie ma rzeczy doskonałych. Nie ma również doskonałych ludzi. Zawsze znajdzie się coś, co czyni człowieka istotą "wadliwą". Nie ma większego sensu czekać, aż staniemy się idealni. Wtedy może już być za późno na realizowanie swoich marzeń, na osiąganie szczytów i wyznaczanie nowych, dalekosiężnych celów. Czekanie na idealnego siebie może doprowadzić jedynie do pustego i smutnego życia, zakończonego równie pustą i smutną starością i śmiercią.

5. Niezdolność do radzenia sobie z krytyką

Brak pewności siebie u osoby o niskiej samoocenie uniemożliwia jej zaakceptowanie i radzenie sobie z jakąkolwiek krytyką. Jeśli ktoś taką osobę odrzuci – nieważne z jakiego powodu – zanurzy się ona głębiej w swoim wewnętrznym świecie, torturując powtarzaniem w kółko przykrych słów i sytuacji. Negatywne odczucia wezmą górę nad rzeczywistością i staną się pryzmatem, przez który człowiek będzie patrzeć na otaczający go świat. W końcu wpadnie w stan depresyjny, który przejawia się smutkiem i obniżonym nastrojem. Na depresję cierpi coraz więcej osób (już prawie 10% populacji). Większość przypadków – jeśli nie wszystkie – jest bezpośrednio bądź pośrednio związanych z niską samooceną i zwykle w niej bierze swój początek.

6. Niezdolność do podejmowania decyzji

Ofiary niskiej samooceny znajdują często ogromną trudność w podejmowaniu decyzji, zarówno dotyczących ich samych, jak i innych osób. Są niezdolne do pracy na kierowniczych stanowiskach, a jeśli nawet takowe zajmują, sprawia im to wielką trudność. Ilekroć stają w obliczu problemu, zaczynają analizować go z każdej możliwej strony. Zastanawiają się bardzo długo nad najdrobniejszymi szczegółami, wydłużając podjęcie decyzji w czasie. W sytuacjach wymagających szybkich decyzji takie osoby nie potrafią się odnaleźć. Są sfrustrowane i przerażone odpowiedzialnością. Kierownik z niską samooceną jest prawdziwym koszmarem dla swoich podwładnych.

W tym artykule przedstawiłem sześć najczęstszych i najpoważniejszych objawów, po których będziecie mogli stwierdzić występowanie u kogoś niskiej samooceny. Przyjrzyjcie się sobie samym oraz znajomym. Czy u kogoś dostrzegacie choćby jeden symptom? Jeśli tak, chyba nadszedł czas, by pomóc nieco tej osobie w budowaniu pozytywnego wizerunku własnej osoby.