Yinxi

Yinxi (Yin Xi), formalnie romanizowany jako Yin-hsi, jest legendarną postacią, która żyła w czasach dynastii Zhou (dynastia rządząca Chinami w latach od ok. 1045 do 256 r. p.n.e.; po okresie Shang, a przed powstaniem cesarstwa Qin).

Uważa się, że Yinxi był strażnikiem zachodniej bramy stolicy dynastii Zhou, Chengzhou (dzisiejszy Luoyang). Według innej teorii, Yinxi strzegł zachodniego przejścia w dolinie Luo-Yi.

Do historii przeszedł z powodu mistrza Laozi, który zmierzał na zachód, będąc już w końcówce swojego życia. Yinxi rozpoznał mędrca i nie pozwolił mu przejść, dopóki nie spisze swojej mądrości dla potomnych. W taki sposób, podobno, powstała jedna z najważniejszych ksiąg w historii ludzkości - Daodejing. Laozi przychylił się do prośby strażnika Yinxi i spisał traktat o długości 5000 słów.

Relacja Laozi ze strażnikiem zachodniego przejścia jest przedmiotem licznych legend i rozważań. Oprócz tradycyjnej opowieści przytoczonej powyżej istnieją bowiem inne. Historia o przekazaniu Daodejing zawiera czasami odniesienia do tego, jakoby Laozi był bóstwem dostarczającym cierpiącej ludzkości zbawienną prawdę (por. Prometeusz).

Niezależnie od tego, czy Laozi był bóstwem, czy też człowiekiem, wielu znawców tematu uważa, że dostarczenie ludzkości Daodejing było ostatecznym celem jego (ówczesnego) ludzkiego wcielenia. Wokół spotkania Laozi z Yinxi wytworzył się swoisty folklor ukazujący idealną interakcję taoistycznego mistrza i ucznia.

Ostatecznie nie wiadomo, czy ta opowieść jest prawdziwa. Yinxi być może nigdy nie istniał, a nawet jeśli - nie spotkał Laozi. Informacja o nim pojawiła się po raz pierwszy u historyka o imieniu Dan, żyjącego w epoce dynastii Zhou.

Nauka Trzech Jaskiń

Tekst z siódmego wieku, Sandong zhunang (ang. Pearly Bag of the Three Caverns), stanowi jeden z opisów spotkania Laozi z Yinxi. Czytamy tam, że Laozi udawał rolnika, by przedostać się przez zachodnią bramę. Został jednak rozpoznany przez Yinxi, który chciał zostać uczniem wielkiego mistrza.

Laozi nie był zadowolony z tego powodu, że strażnik go zatrzymał. Zażądał więc wyjaśnień. Yinxi wyraził głębokie pragnienie, aby odnaleźć Drogę (chiń. tao) i wyjaśnił, że jego długie studiowanie astrologii pozwoliło mu dostrzec nadejście Laozi. Yinxi został wówczas zaakceptowany jako uczeń.

Autor Sandong zhunang kontynuuje opowieść. Laozi przekazał uczniowi treść Daodejing wraz z innymi tekstami i nakazami. Oczywiście to był dopiero początek. Mistrz dał bowiem swojemu uczniowi kolejne trzy lata na doskonalenie swojej Drogi. Yinxi poświęcił się zadaniu bez reszty.

Po upływie wyznaczonego czasu, Yinxi wysłał czarną owcę na rynek. Był to uzgodniony wcześniej znak dla Laozi. Kiedy mężczyźni spotkali się ponownie, stary mistrz oznajmił, że nieśmiertelne imię Yinxi jest wypisane w niebiosach i niebiańska procesja przybędzie odziać Yinxi w strój nieśmiertelnych.

Opowieść toczy się dalej. Laozi zabiera swojego ucznia w podróż po całym wszechświecie. Po tej fantastycznej podróży dwaj mędrcy wyruszają ku zachodnim ziemiom barbarzyńców. Okres szkolenia, zjednoczenia i podróże reprezentują osiągnięcia najwyższej rangi religijnego taoizmu. Nazywa się to "Nauką Trzech Jaskiń".

Według powyższej legendy, Laozi jest idealnym taoistycznym mistrzem, a Yinxi jest idealnym taoistycznym uczniem. Laozi przedstawiany jest jako uosobienie tao, dzielącego się swoimi naukami dla zbawienia ludzkości. Yinxi przechodzi natomiast przez formalną sekwencję przygotowań, testowania, szkolenia oraz osiągnięcia.