101 opowieści zen

Gudo i cesarz

Cesarz Goyozei studiował zen u mistrza Gudo.

- Według zen czysty umysł jest Buddą, zgadza się? - zapytał.

- Jeśli powiem tak, pomyślisz, że rozumiesz bez prawdziwego zrozumienia - odparł Gudo. - Jeśli powiem nie, zaprzeczę faktowi, który mógłbyś całkiem łatwo zrozumieć.

Innego dnia cesarz zapytał:

- Dokąd udaje się człowiek oświecony, gdy umiera?

- Nie wiem - odpowiedział Gudo.

- Dlaczego nie wiesz?

- Ponieważ jeszcze nie umarłem.

Cesarz wahał się czy dalej dociekać spraw, których jego umysł nie potrafił pojąć. Gudo uderzył więc ręką w podłogę, jakby chciał go przebudzić i cesarz doznał oświecenia!

Po doznaniu oświecenia, cesarz szanował zen oraz Gudo bardziej niż kiedykolwiek przedtem. Pozwolił nawet staremu nauczycielowi nosić nakrycie głowy w pałacu podczas zimy. Kiedy Gudo przekroczył osiemdziesiąty rok życia, zdarzało mu się zasypiać w połowie swojego wykładu. Cesarz wychodził wówczas po cichu do innego pokoju, by jego ukochany nauczyciel mógł cieszyć się odpoczynkiem, którego potrzebowało starzejące się ciało.